ข้าวต้มมัด หรือ ข้าวต้มผัด เป็นขนมชนิดหนึ่งที่ทำด้วยข้าวเหนียวผัดกับกะทิ แล้วนำไปห่อด้วยใบตองหรือใบมะพร้าวอ่อน ใส่ไส้กล้วย นำไปนึ่งให้สุก ถ้าห่อด้วยใบมะพร้าว และมัดด้วยเชือกเรียกห่อมัด ขนมแบบเดียวกับข้าวต้มยังพบในประเทศอื่นอีก เช่นในฟิลิปปินส์เรียก อีบอส
ส่วนผสม
ข้าวเหนียว 1000 กรัม
หัวกะทิ (คั้นจากมะพร้าวขูดขาว) 4 ถ้วย
น้ำตาลทราย 400 กรัม
เกลือสมุทร 1 1/2 ช้อนโต๊ะ (หากใช้เกลือป่นให้ลดปริมาณลง)
ถั่วดำต้มสุก 250 กรัม
กล้วยน้ำว้าสุก ปริมาณตามชอบ
ใบตองบ่มแล้ว ขนาดและปริมาณตามต้องการ ตามชอบ
วิธีทำ
ข้าวเหนียวแช่น้ำไว้ล่วงหน้า 3 ชั่วโมง สงขึ้นให้สะเด็ดน้ำ ใบตองเช็ดทำความสะอาด ตัดตามขนาดที่ต้องการบ่มไว้ล่วงหน้า เพื่อให้ห่อง่ายใบตองไม่แตก ถั่วดำต้ม ให้สุกไม่ต้องนิ่มมาก ตักขึ้นพักไว้
ตั้งกะทะใส่หัวกะทิใช้ไฟ แรงต้องคนตลอด พอเดือดใส่เกลือให้ละลาย แล้วจึงใส่น้ำตาล เมื่อกะทิเดือดเป็นฟองหยาบ ๆ ให้ใส่ข้าวเหนียวลงไปคนเร็ว ๆ จนกะทิแห้งข้นเสมอข้าวเหนียว จึงยกลงจากเตา
ห่อข้าวเหนียวใสกล้วยและถั่วดำ นำมามัดคู่กัน นึ่งบนน้ำเดือดไฟแรง 30 นาที แล้วยกลง รอให้เย็น